نقش معدن در پایداری زندگی بشر بسیار موثر بوده زیرا از ابتدای ساخت و ساز انسان ها معادن سنگ و فلز نزدیک به سطح زمین استفاده و یا به عنوان سلاح و ابزار زندگی روزمره شده است .
صنعت معدن ایران که یک چهارم سهم معادن را دارد و در بخش اقتصاد کشورمان نقش بسزایی را ایفا می کند. صنعت و معدن کشور علاوه بر نیروی کار متخصص، به ماشین آلات مدرن نیز وابسته می باشد .
شخصی که به علم اکتشاف و استخراج موادهای درون زمین و بکارگیری آنان علاقه مند می باشد، شغل مهندسی معدن یکی از رشته های پرکاربرد می باشد، قابل ذکر است که این رشته یکی از دشوارترین علوم از نظرکاربردی است، اما به علت ارتباط نزدیک با طبیعت و در عین حال بهره‌گیری از فنون مهندسی از جذابترین علوم می‌باشد.
جهت بالابردن اطلاعات علاقه مندان به این رشته می توان گفت، مهندسی معدن محدود به اکتشاف و استخراج معدن نمی شود بلکه راه های فعالیت این رشته بسیار گستره تر از معدن است. یک مهندس معدن می تواند به اکتشاف ساختاری مشغول شود و به منظور اطلاع از وضعیت زمین، یک رشته تحقیقات و عملیات در حوزه زمین شناسی انجام دهد که این امر برای ساخت ساختمان های بزرگ، برج ها ، کارخانه و شهرک سازی و یا ایجاد راه ها و بزرگراه ها ضروری است. بطور کلی، مهندسی معدن ارتباطی تنگاتنگی با زمین شناسی دارد و دانش آموختگان این رشته باید اطلاعات کاملی از مباحث زمین شناسی و بررسی های داخل زمین داشته باشند. از این رو می توان گفت که مهندسی معدن در تغییر ظاهری اقتصادی کشور و رشد آن کشور نقش بسزایی را ایفا می نماید.
گرایشات رشته مهندسی معدن :
- گرایش اکتشافات
در این رشته مهندس معدن پس از کشف معدن مورد نظر، انواع و شکل مواد معدنی را تعیین می کند و به ارزیابی اقتصادی، میزان ذخیره و همچنین چگونگی خارج کردن منابع معدنی مشغول شده. همچنین در این گرایش علاقه مندان درباره مکانیک سنگ، ژئوفیزیک و زمین‌شناسی معدنی و زمان‌شناسی ساختمانی، به تحقیق می پردازند.
- گرایش استخراج
گرایش استخراج که شامل عملیات حفاری و آتشباری می شود و تکه کردن سنگ، بارگیری و باربری و در بعضی مواقع سنگ‌شکنی به منظور رساندن ابعاد «کان‌سنگ» به اندازه مناسب است. این عملیات می‌تواند در معدن های رو باز و یا زیر زمینی و در موارد خاص در دریا هم انجام گیرد.
مهارت ها و توانایی های لازمه برای ورود به این رشته :
به دلیل اینکه بخشی از کار مهندسی معدن، نقشه برداری ها در زیر زمین انجام می‌شود، دانشجوی این رشته باید از لحاظ جسمی توانایی بالایی داشته و قدرت انجام کار در معدن را که بیشتر از شهر بدور است و گاهی هم در نقاط دور از دسترس قرار دارد را داشته باشد. به همین دلیل بیشتر دانشجویان دختر این رشته انتخاب نمی کنند البته به غیر از تعداد کمی از آنها که در آزمایشگاه‌ها و مرکز های طراحی معدن فعالیت می‌کنند. توجه داشته باشید که دانش ریاضی در این رشته از اهمیت زیادی برخوردار است زیرا بدون استفاده از مدل های ریاضی، محاسبات استخراج و اکتشاف معدن را نمی‌توان انجام داد.
آینده شغلی مهندس معدن :
علاقه مندان به این رشته، در صورت داشتن تجربه کافی و سرمایه مهندسین معدن می توانند به طور شخصی شرکت دایر کنند و مشغول به فعالیت شوند. مهندس معدن می تواند در سازمان های دولتی مانند وزارت نفت، وزارت نیرو، وزارت صنایع، وزارت راه و ترابری، راه آهن و مترو، آزمایشگاه های مواد معدنی، و حتی وزارت انرژی اتمی به فعالیت بپردازند .
شرکت های تولید مواد معدنی، تامین تجهیزات، تحقیق و توسعه و مشاوره ای و سایر شرکت های فعال در حوزه معدن و زمین شناسی مشغول باشند. یک مهندس معدن می تواند در یک زمینه مشخص بطور مثال مواد منفجره یا ایمنی و سلامت دارای تخصص لازم باشد و یا با کسب تجربه کافی مدیر پروژه یا مدیر عملیاتی بشود. متاسفانه با توجه به غنی بودن ایران در صنعت معدن، مواد معدنی مختلف و بودن بستر مناسب برای بخش معدن، پیشرفت خوب و کافی در بخش های مختلف این حوزه در کشور صورت نگرفته و این موضوع باعث محدود شدن تعداد شرکت های معدنی و فرصت های شغلی برای مهندسان معدن شده است.
کشور عزیزمان نیاز‌مند فارغ التحصیلان علاقه مند به رشته مهندسی معدن است تا بتوانیم بدون وابستگی به کارشناسان خارج از کشور به این صنعت رونق دهیم.
البته در حال حاضر بخش معدن یکی از بخش‌های فعال و پویای کشور است. علاوه بر وزارت معادن و فلزات فارغ التحصیلان این رشته می‌توانند در وزارت نفت در شاخه حفاری، وزارت نیرو در زمینه آب های زیرزمینی، کارگاه های وزارت راه و ترابری برای حفاری تونل ها و راه کشی شرکت مترو شروع به فعالیت کنند، و برای خودکفایی و رونق آن در کشور نیاز به علاقه مندان و متخصصان هر دو گرایش « اکتشاف و استخراج » را داریم .
