اگر احساس می کنید فرزندتان ، لجبازی می کند و نگران آینده و تربیت او هستید ، این مطلب می تواند به شما کمک کند.
لجبازی، منبعی مهم برای عدم توانمند شدن کودکان
این احتمال وجود دارد که اکثر والدین حداقل برای یک مدت کوتاهی هم که شده، داشتن فرزند لجباز رو تجربه کرده باشند. وقتی کودک به مرحله ی لجبازی می رسد دیگر نوع رفتار کردن با او متفاوت و البته بسیار سخت می شود. پس بهتر است که والدین و مربیان مهدهای کودک نحوه صحیح رفتار با کودک و تغییر رفتار را در آنها یاد بگیرند تا از به وجود آمدن یک کودک لجباز پیشگیری کنند.
چرا فرزندم لجباز شده؟
یکی از عوامل بسیار مهم که باعث می شود زمینه لجبازی در کودکان را فراهم کند، عدم شناخت صحیح از مراحل مختلف رشد کودکان است. وقتی که بدانیم در هر مرحله از رشد کودک نیاز به چه مسایلی دارد راحت تر می توانیم نیازهایش را تامین کنیم و حداقل یک پله بالا تر هستیم و تا حدی از لجباز شدنش جلوگیری می کنیم. عامل دیگر برای ایجاد لجبازی عدم برخورد صحیح با کودک است. هنگامی که کودک کار خطرناکی انجام می دهد باید با رفتار صحیح خودمان به او بفهمانیم که آن کار خطرناک است و نباید در آن لحظه کودک را مورد پرخاشگری و عصبانیت قرار بدهیم.
عامل بعدی در ایجاد لجبازی کودکان، تهدید کردن است. اگر والدین کودک را تهدید کنند تا کودک کاری را انجام دهد و یا انجام ندهد، در واقع این والدین باعث لجبازی کودک می شوند.
عامل بعدی تنبیه کردن علی الخصوص تنبیه های بدنی است. برخی از بچه ها به دلیل اینکه نیازهایشان به موقع تامین نمی شود از قصد کارهایی را انجام می دهند که بر خلاف میل والدینشان است چون می دانند بعد از اینکه تنبیه بشوند، والدینشان آنها را در آغوش می گیرند و به آنها محبت می کنند. پس شناخت نیازهای کودکان در هر مرحله از رشد بسیار پر اهمیت است.
تحقیر کردن و مقایسه کردن، عامل بسیار جدی و مهم در لجباز شدن کودکان است. اگر کودک متوجه این مساله بشود که والدینش او را با دیگران مقایسه می کنند و یا متوجه بشود فاعل مفرد است.والدینشان به آنها بی اهمیت شده اند، لجبازی را پیشه ی خود می کنند. محدودیت قایل شدن بیش از اندازه هم برای کودک زمینه لجبازی را فراهم می کند. محدودیت هایی از قبیل آنجا نرو، دست نزن، بر ندار، نکن و ... و به صورت کلی افعال منفی، حساسیت کودکان را برانگیخته می کند و آن ها را لجباز می کند.
ویژگی های کودک لجباز چیست؟
- این کودکان از انجام کارهایی که بر عهده آنها است سرپیچی می کنند.
- دیگران را مقصر اتفاقات مختلف می دانند.
- در مقابل والدینشان و یا بزرگترهایشان مخالفت هایی را نشان می دهند.
- انتظار دارند همه ی اطرافیان، خواسته های آنها را برآورده کنند.
- از اینکه دیگران را مرید خود میکنند و آنها به حرف او گوش می کنند، لذت می برند.
- خواسته های دیگران را برعکس اجرا می کنند.
راهکارهای پیشنهادی درمان لجبازی
- حتما سطح اطلاعات خود را درباره هر مرحله از رشد کودک بالا ببرید.
- نیازهای اصلی و روانشناختی کودک را بشناسید.
- راه های اصلی و صحیح تغییر رفتار منفی را بشناسید.
- جدا از تحقیر، تهدید و محدودیت و مقایسه کردن کودکتان با دیگران خودداری کنید.
- هیچ گاه با پرخاشگری و خشونت با کودکتان صحبت نکنید.
- خواسته هایتان را بسیار شفاف و واضح مطرح کنید.
- اگرمتوجه شدید که کودکتان را به اشتباه مورد قضاوت قرار داده اید و یا اشتباها او را تنبیه کرده اید از او عذرخواهی کنید و این را بدانید که با این کار هم جرات ورزی فرزندتان را بالا می برید یعنی به او یاد می دهید که در برابر اشتباهاتش عذرخواهی کند و هم این مطلب را به او می رسانید که عذرخواهی کردن ضعیف شدن نیست بلکه قدرتمند شدن است.
- هیچ گاه بلافاصله بعد از اینکه کودک از لجبازی دست برداشت و آرام شد به او جایزه ندهید زیرا با این کار متوجه می شود که اگر لجبازی کنم می توانم جایزه بگیرم.
- فرصت انتخاب دادن، در واقع نیاز به استقلال در چهارچوب را در فرزندتان ایجاد کنید. به او حق انتخاب غذا از بین چند نوع غذا، یا حق انتخاب لباس از بین چند لباس و ... را بدهید تا مانع اجبار در او شوید.