محمود مشکی رئیس اداره مشاوره تربیتی و تحصیلی استان اردبیل با بیان اینکه اضطراب، نوعی احساس تعمیم یافته بسیار ناخوشایند و اغلب مبهم است، اظهار داشت: اضطراب با یک یا چند علامت جسمی مانند تپش قلب، تعریق، سردرد و بی قراری همراه است.
وی افزود: اضطراب امتحان یکی از انواع اضطراب است که برای کاهش آن، اولیاء و دانش آموز با هماهنگی با هم می توانند نقش مؤثری در کنترل آن داشته باشند.
مشکی با بیان اینکه مطالعات نشان داده است با ارتقای پایه های تحصیلی میزان شیوع اضطراب امتحان افزایش می یابد، گفت: مجموعه عوامل محیطی به خصوص نظام آموزشی، نگرش و رفتار والدین و اهمیتی که جامعه برای تحصیلات و مدرک قابل است از عوامل اساسی بروز و تشدید اضطراب امتحان به شمار می رود.
رئیس اداره مشاوره تربیتی و تحصیلی استان اردبیل ادامه داد: فشارهایی که از جانب مدرسه یا خانواده به دانش آموزان وارد می شود، به گونه ای است که کودکان و نوجوانان احساس می کنند زیر ذره بین قرار گرفته اند و این باعث می شود که آنها دچار اضطراب شوند.
وی با تأکید بر خواب منظم و کافی، آن را از عوامل مؤثر در کاهش اضطراب دانش آموزان دانست و اضافه کرد: بیداری های شب امتحان باعث می شود که دانش آموزان به صورت خواب آلود در جلسه امتحان حاضر شوند و در اثر اضطراب ناشی از این کم خوابی، نتیجه مطلوبی در امتحان به دست نیاورند.
مشکی با بیان اینکه داشتن استرس در امتحانات، تأثیر زیادی بر یادگیری دانش آموزان داشته و سیستم ایمنی بدن آنها را ضعیف می کند، اظهار داشت: داشتن تغذیه صحیح در فصل امتحان مهم است و با تغذیه مناسب می توان بازده فکری دانش آموزان را افزایش داد و سیستم ایمنی بدن را نیز تقویت کرد.
وی ادامه داد: دانش آموزان در طول امتحانات از غذاهای مقوی و پرانرژی مانند گردو، بادام، کشمش، خرما، شیرموز، آب پرتقال و بیسکوئیت که دارای مواد لازم برای بدن هستند، استفاده کنند.
رئیس اداره مشاوره تربیتی و تحصیلی استان اردبیل با اشاره به اینکه استرس همیشه چیز بدی نیست، افزود: در واقع یک میزان حداکثری مطلوب استرس وجود دارد که هر چه به این سطح از استرس نزدیک تر شویم، عملکرد بهتر می شود، اما استرس بیش از حد در فصل امتحانات دقیقاً مانند هر عامل دیگری که مانع تمرکز بر پرسش ها می شود، عمل می کند و باعث می شود مطالب یاد گرفته شده فراموش شود.
مشکی با عنوان اینکه نقش خانواده ها در این مورد مهم است و باید محیط خانواده و جو عاطفی حاکم بر آن دور از تنش های عاطفی و مشاجره باشد، گفت: باید سعی شود در ایام امتحانات، رفت وآمد و میهمانی های خانوادگی تعطیل یا محدود شود.
وی تصریح کرد: محیط فیزیکی آرام و بی سروصدا، توجه کافی به استراحت و خواب دانش آموزان، حذف یا کاهش وظایف خانگی محوله، کاهش ساعات تماشای برنامه های تلویزیونی، پرهیز از ایجاد ترس و دلهره بی جا، خودداری از توقعات بی جا و فشار بیش از حد برای مطالعه و حبس دانش آموز در اتاق، استراحت و تفریح لازم، تغذیه مناسب و مقوی می توانند در کاهش استرس و اضطراب مؤثر باشند.
مشکی خاطر نشان کرد: انتظارات بالا و بیش از حد توانایی از فرزندان، کمال گرایی بیش از حد والدین و وسواس شدید خانواده نسبت به نمرات بالا، مقایسه فرزندان با یکدیگر و با افراد دیگر می تواند در ایجاد و افزایش میزان اضطراب و شدت آن مؤثر باشد.
وی افزود: ایمان و توکل به خداوند، حساسیت زدایی منظم، بازگشت به حالت آرامش ذهنی از طریق تنفس عمیق، تصویرسازی مثبت و تلقین مثبت، فراگیری مهارت های مطالعه، تکنیک ها و روش های کاهش اضطراب، در کاهش اضطراب به فرد کمک می کند.