انسان با توجه به ویژگی‌های شخصیتی خود شغلی را بر می‌گزیند که برآورنده نیازهایش باشد. افرادی که مشاغل یکسانی را انتخاب می‌کنند تا حدود زیادی ویژگی‌های شخصیتی مشابهی دارند.
بهترین و مهمترین عامل برای انتخاب شغل و یا رشته های تحصیلی، رغبت و علاقه است. البته توانایی هم یکی دیگر از عواملی است که از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. علاقه و رغبت باعث می‌شود که همه ظرفیت های انسان در جهت آنچه که به آن علاقه مند است شکوفا شود. به عبارت دیگر استعدادهای انسان در مسیر مورد علاقه شکوفا می شود و به مهارت تبدیل می‌شود. بدون شک جامعه ما برای پیشرفت به همه مشاغل و تخصص ها احتیاج دارد. خودمان را برای آن آینده آماده کنیم و در مسیر علاقه هایمان مهارت کسب کنیم.
چگونگی شخصیت افراد در سازگاری شغلی اهمیت زیادی دارد. بعضی مشاغل برای افراد سر به زیر و ساکت مناسب است، در حالی که تعدادی از مشاغل برای افراد برونگرا و سازگار مناسب به نظر می رسد. توانایی سازگاری اجتماعی سهم بزرگی در موفقیت شغلی دارد، در بعضی از مشاغل، روی انواع خاصی از مهارت های اجتماعی تاکید می شود. در مقابل، برای برخی دیگر از شغل ها افراد آرام و درونگرا مناسب هستند، سازش و هماهنگی بین نوع شخصیت و نوع محیط باعث سازگاری بیشتر با شغل و حرفه می گردد که به نوبه خود به رضایت منجر می شود.رضایت شغلی بر اثر عوامل متعددی حاصل می شود،نوعی احساس مثبت فرد به شغلش می باشد که زائیده ی عواملی چون محیط کار، نظام سازمانی شغل، روابط حاکم بر محیط کار، عوامل فرهنگی و از همه مهم تر ماهیت و چگونگی خود شغل می باشد.
به عبارت دیگر، هر شغل دارای ویژگی هایی منحصر به فرد است، مثلا آیا این شغل نیازمند کار فکری است یا جسمی، محیط شلوغ دارد یا خلوت، کار به تنهایی انجام می شود یا با گروه، نحوه نظارت چگونه است و بسیاری از مسائل دیگر؛ در مقابل، افراد هم دارای ویژگی های شخصیتی خود هستند، دوست دارند به تنهایی یا در گروه کار کنند، برخی به فعالیت های ذهنی و برخی به فعالیت های جسمی علاقه دارند، برخی مسئولیت پذیر و برخی مسئولیت ناپذیر هستند.
حال تلاش ما این است که هر فرد را در شغل مناسب خود قرار دهیم، بطوری که بین شغل وی (یعنی خصوصیات شغل) و خصوصیات شخصیتی وی تناسب و سازگاری وجود داشته باشد.
چهار عامل برای انتخاب و جستجوی شغل مناسب:
- انجام چه کاری به شما انگیزه واقعی می دهد.
می توانید به سرگرمی هایی که به شما انرژی می دهد، فکر کنید؟ این می تواند چیزی باشد که از کودکی عاشق انجام دادنش بودید. این می تواند برای دیگران یک وظیفه باشد ولی برای شما یک سرگرمی. این می تواند مسافرت، نقاشی، اختراع، نوشتن، کمک کردن و یا چیز دیگری باشد.
حالا به شغل های مختلفی که وظایف یکسان یا مشابهی دارند، فکر کنید. این می تواند شغلی باشد که دوست دارید حتی بدون دستمزد آن را انجام دهید. شما عاشق آن هستید چون با شخصیت، علایق و تمایلات شما تناسب دارد و فقط آن را برای پرداخت هزینه های زندگی تان انجام نمی دهید.
- استعدادهایتان را کشف کنید
اغلب ما عاشق انجام کاری هستیم که هیچ استعدادی در آن نداریم. واضح است که این شغل برای شما بهترین نیست. مناسب ترین شغل برای شما شغلی است که علاوه بر شخصیت و علاقه، با مهارت ها و استعدادهای ذاتی تان تناسب داشته باشد.
- از دیگران بپرسید
گاهی دیگران در خصوص اینکه ما در چه کاری بهترین هستیم، قضاوت بهتری دارند. اگر نمی توانید کسی را در اطرافیان پیدا کنید که شما را خوب بشناسد، می توانید از یک مربی یا مشاور کمک بگیرید. به کمک او استعدادهای ذاتی تان را کشف کنید تا بتوانید بهترین مسیر شغلی را برای خود ترسیم کنید.
- امتحان کنید
راه دیگر برای یافتن شغل مناسب شخصیت تان، انجام کارآموزی یا کار موقت در شغل مورد نظر است. دوره های کاری موقت خیلی سخت و طولانی نیستند و شما هیچ تعهد خاص و زیادی در قبال شرکت مورد نظر ندارید. در طول کارآموزی یا کار موقت، سعی کنید از وقت تان به درستی استفاده کنید و با کار و محیط کارتان درگیر شوید تا بتوانید به شناخت خوبی برسید. در طی این دوره می توانید به شناخت خوبی از شرکت یا سازمان مورد نظر نیز برسید. اگر کارفرما کارتان را بپسندد، به احتمال زیاد به شما پیشنهاد کار دائم خواهد داد!