بر این اساس امکانات مادی و سایر امکانات و عوامل به تنهایی نخواهند توانست در موفقیت فرد موثر باشند. در صورتی که یک فرد خلاق در نبود این امکانات نیز می تواند از شرایط و امکانات موجود بهره بیشتری برده به نتایج دلخواه خود برسد. می توان قدرت خلاقیت خود را افزایش داد و صفات و ویژگی هایی را در خود شناسایی و تقویت کرد که به این امر کمک کنند.
موانع خلاقیت
عموما موانع بروز خلاقیت ریشه در دوران کودکی و تربیت نادرست دارد. اما در هر سنی می توان چنین نقص ها و کمبودها را با استفاده از روش ها و شیوه هایی جبران کرد. افرادی که از انتقاد و شکست می ترسند، افراد خلاقی نخواهند بود. همینطور افرادی که از افراد دیگر تبعیت می کنند و منتظر هستند ببینند دیگران چه می کنند تا آنها نیز دست به کار شوند. این افراد قدرت عملی از خود ندارند و دائما به دیگران وابسته هستند و چون کارهای خود را بر اساس این وابستگی انجام می دهند کمتر از قدرت ذهنی و خلاقیت خود استفاده می کنند.
توجه به مسائل تکراری و روزمره زندگی ، داشتن یک زندگی یکنواخت و عادت کردن به این شرایط فرد را دچار رکود و کسالت می سازد. این افراد تمایل دارند در شرائط فعلی خود باقی بمانند و حاضر نیستند زحمتی به خود بدهند و شرایط را به صورت دیگری درآورند. همینطور انسان هایی که انعطاف ناپذیرند و نمی خواهند تغییرات بیرونی و درونی را بپذیرند، خلاقیت خود را مدفون می سازند. اینها افرادی هستند که یک مسیر یکنواخت و ساده را برای زندگی خود انتخاب می کنند و یا بطور تصادفی در آن مسیر قرار می گیرند و حاضر نیستند غیر از آن مسیر در مسیر دیگری قرار بگیرند. بطور کلی داشتن اعتماد به نفس پائین ، عزت نفس پائین ، رکود و کسالت ، داشتن اهداف ساده و سطحی در زندگی و... از موانع اصلی در رشد و بروز خلاقیت هستند.
ویژگی های افراد خلاق
این افراد دوران کودکی پرفراز و نشیب ، متنوع و پررخدادی داشته اند. از لحاظ شخصیتی به طور کلی انسان هایی هستند خطرپذیر و اهل ریسک بطوری که از شرایط و موقعیت های جدید نمی ترسند و به دنبال موفقیت و رسیدن به پیروزی تلاش می کنند و هر چند برای آنها خطراتی داشته باشد، مصر هستند و پشتکار فوق العاده ای دارند. کارها را تا به انتها پیش می برند تا زمانیکه به نتیجه دلخواه خود برسند.
افراد خلاق خود را مقید به یک کار خاص نمی کنند و سعی می کنند از فرصت ها و زمان هایی که در اختیار دارند نهایت استفاده را ببرند و پویا و پر تحرک هستند و فعالیت های متنوعی را در زندگی خود انجام می دهند. با انگیزه هستند، پر نیرو و انرژی به نظر می رسند و دائما در پی فرصت هایی هستند که تجارب جدیدی را برای آنها به ارمغان می آورند. از کار و فعالیت ترس ندارند و کمتر احساس خستگی می کنند. از فعالیت هایی که انجام می دهند، لذت می برند و در مقابل بیکاری و داشتن اوقات فراغت زیاد برای آنها کسل کننده و خسته کننده است. مسئولیت های بیشتر و بزرگ تری را می پذیرند و تلاش می کنند به بهترین وجه کار خود را به انجام برسانند.
افراد خلاق پذیرای افکار نو هستند و سعی می کنند از افکار نو و جدید برای رسیدن به اهداف خود و سر و سامان دادن به آنها بهره ببرند. مستقل هستند، با اعتماد به نفس و شوخ طبع هستند. روابط اجتماعی خوبی دارند و به طور کلی در تمام وقایع زندگی به دنبال تجارب جدید هستند. و این امر به آنها انرژی و امید فزاینده ای می دهد. خود را به خاطر موفقیت های خود تشویق می کنند. راهکارهای خوبی ارائه می دهند و معمولا دنبال رو و پیرو دیگران نیستند. در عین حال غبارگر نیز نیستند و تلاش نمی کنند دائما در خلاف جهت رودخانه شنا کنند.
تفاوت قدرت و خلاقیت
حس کنجکاوی خود را افزایش دهید. از مسائل ماده شروع کنید و ببینید مسائل پیرامون شما چرا به این صورت هستند که آیا می توانند طور دیگری باشند تا نتیجه بهتری از آنها گرفت. از خود سوال کنید و جواب های متنوعی برای آنها پیدا کنید. ساده از کنار مسائل عبور نکنید. این مسائل می تواند شیوه چیدن دکور در منزلتان باشد یا یک خبر علمی ، سیاسی ، اجتماعی و...
مسیرهای نو را در زندگی خود امتحان کنید. این کار را می توانند از تغییر مسیر همیشگی خود از منزل به محل کار یا تحصیل شروع کنید. آیا همیشه فقط از یک مسیر استفاده کرده اید؟ آیا مسیرهای دیگر نیز هست؟ این مسیرها را امتحان کنید. کارهایی از این قبیل تنوع زیادی در زندگی شما ایجاد می کند. عادات خود را نیز تغییر دهید و سعی کنید مدتی برخلاف آن عادات رفتار کنید. آیا همیشه از یک دسر خاص استفاده می کنید؟ آیا همیشه از یک روزنامه فروشی می خرید؟ اگر اینطور هست پس زود دست به کار شوید و تنوع را در زندگی خود بیشتر کنید.
برای مشکلاتی که در زندگی برایتان پیش می آید، راههای مختلفی پیدا کنید و سعی نکنید آنچه را که زودتر به ذهنتان می رسد و ساده تر است انجام دهید. به فکر تغییرات مثبت در زندگی خود باشید و آنها را در زندگی خود اعمال کنید. از تصورات خلاقانه استفاده کنید. و ذهن خود را به خلاقیت عادت دهید.
به مسائلی که به یکباره در ذهنتان ایجاد می شود، توجه کنید.
انسان ذهن پوپا و فعال دارد و اغلب در لحظات خیلی زودگذر و دارای مطالبی هستند که می توانند بسیار خلاقانه و مفید باشند. به این افکار ارزش و بها دهید و برای این کار می توانید یادداشت برداری کنید. یادداشت برداری از افکاری که به طور گذرا به ذهن خطور می کنند و خلاقیت هایی هر چند جزئی و بی ربط که به ذهن شما می رسند، می توانند بسیار سودمند باشند و سر منشا فعالیت های بزرگ. ثبت این افکار گذرا در یک دفترچه یادداشت کوچک و جیبی وابسته شخصی و خصوصی به نظم افکار شما کمک می کند. در مواقع لزوم با کنار هم قرار دادن این افکار می توانید تصمیمات جدی و مهمی بگیرید.
این دفترچه یادداشت همیشه باید همراه ما باشد. چون این افکار خلاقانه اغلب زودگذر ظاهر می شوند و شاید نتوانند مدت زیادی در ذهن ما دوام داشته باشند و خیلی زود پاک می شوند. از شرایطی که در درد سر افتاده اید، در تنگنا قرار گرفته اید و... استفاده بهینه ببرید. در این شرایط باور کنید که قدرت خلاقیت شما فزونی می یابد می توانند راههای مفیدی برای حل مشکل برایتان فراهم کند. به افراد خلاق اطراف خود دقت کنید. ویژگی آنها را در نظر بگیرید و از فعالیت آنها بدون اینکه تقلید کورکورانه داشته باشید درس بگیرید.
سخن آخر
خلاقیت در انسان به هوش ، جنس ، سن و سال و میزان تحصیلات بستگی ندارد. می توان با پرورش برخی توانایی ها و ویژگی ها در خود خلاقیت را تقویت کرده و استفاده های زیادی در جهت داشتن یک زندگی موفق برد.