انتخاب رشته ، انتخاب راه زندگی - قسمت پایانی
شما با هر رتبه ای که بخواهید انتخاب رشته کنید، نباید این موضوع را فراموش نمایید که بخشی از انتخاب خود را به رشته های مورد علاقه در دانشگاه های مورد نظرتان اختصاص دهید.
انتخاب رشته براساس انتخاب های خوشبینانه، واقع بینانه و بدبینانه را فراموش نکنید.
شما با هر رتبه ای که بخواهید انتخاب رشته کنید، نباید این موضوع را فراموش نمایید که بخشی از انتخاب خود را به رشته های مورد علاقه در دانشگاه های مورد نظرتان اختصاص دهید. اگر رتبه شما، خوب باشد احتمال پذیرفته شدن در رشته مورد نظرتان بالاست، اما اگر رتبه شما برای انتخاب های ایده آلتان راضی کننده نباشد شما با انتخاب خوشبینانه، شانس خود را آزموده اید و این موضوع باعث آرامش شما می شود.
از طرف دیگر، بعد از چند انتخاب خوشبینانه سعی کنید با واقعیت های موجود و نمرات و رتبه خود، تعیین رشته کنید؛ زیرا ممکن است انتظارات بالا باعث شود تا موقعیت هایی را از دست دهید که دیگر هرگز نتوانید آنها را به دست آورید. در این اصل، مشاور 10 الی 15 درصد اولویت های انتخابی را به رشته های تراز بالاتر و 70 الی 80 درصد اولویت های انتخابی را به رشته های متناسب با رتبه زیر گروه های شما و 10 الی 15 درصد اولویت های انتخابی را به رشته های با تراز پایین تر از رتبه و نمره شما اختصاص می دهد.
قبل از مبادرت به انتخاب رشته، حتماً به مسایلی که در زیر به آن اشاره خواهد شد، توجه کنید
- ابتدا با دقت در پی جست و جوی رشته ها و اعلام ظرفیت های جدید دانشگاه ها در مقایسه با سال گذشته باشید.
- اگر متقاضی قبولی در رشته خاصی هستید، از دانشگاه های دیگری به جز محل سکونت خود که با توجه به جمعیت آن، احتمال بسرعت تکمیل شدن ظرفیت آن وجود ندارد نیز در برگه انتخاب رشته خود بهره بگیرید.
- اگر رتبه تان خوب است، به این نکته توجه کنید که فارغ التحصیلی از یک دانشگاه معتبرتر، شانس قبولی در مقاطع تحصیلات تکمیلی، جذب بهتر در بازار کار و .... را بیشتر می کند؛ پس اگر رتبه مطلوب و بالایی دارید، به دانشگاه های بسیار خوب بیندیشید؛ در ضمن برخی از رشته ها، به صورت دکتری یا کارشناسی ارشد پیوسته ارایه می شوند؛ اگر به این رشته ها علاقه دارید حتماً آنها را در اولویت قرار دهید.
- هرگز به یک انتخاب رشته کامپیوتری اکتفا نکنید؛ زیرا کامپیوتر نمی تواند علاقه مندی و شخصیت شما را در نظر بگیرد. در صورت تمایل به استفاده از انتخاب رشته های کامپیوتری یا استفاده از نظر مشاوران، از چند مرکز و همین طور از افراد مختلف گزارش گیری کنید و نتایج آنها را با هم مقایسه نمایید. به خاطر داشته باشید که انتخاب رشته کامپیوتری از سیستم های تحت «وب » به دلیل به روز بودن به صورت بهتری گزارش دهی می کند.
- طوری انتخاب رشته کنید که رشته اول بر دوم، رشته دوم بر سوم، و بترتیب تا آخر هر رشته بر دیگری برای شما برتری داشته باشد.
- سعی کنید که رشته های قطبی، استانی و ناحیه ای شهر یا منطقه محل سکونت خود را بشناسید و از میان آنها انتخاب های بیشتری داشته باشید؛ چرا که اکثر سهمیه اختصاص یافته آنها مربوط به شماست. پس از انجام این کار با توجه به رتبه کل خود و محاسبه تقریبی سهمیه اختصاصی هر منطقه و در نظر گرفتن تعداد پذیرش، مبادرت به انتخاب رشته نمایید.
- حتماً اطلاعاتی را در مورد دانشگاه های انتخابی خود کسب نمایید و رشته هایی را که انتخاب می کنید، مورد مطالعه و بررسی قرار دهید؛ زیرا انتخاب رشته، انتخاب راه زندگی آینده تان است، و از طرف دیگر ممکن است که هرگز تغییر رشته یا انتقال برای شما مقدور نباشد.
- در انتخاب رشته مقید نباشید که الزاماً تمام رشته های دوره روزانه را انتخاب کنید و بعد به سراغ دیگر رشته ها بروید. سعی کنید که بعضی از رشته های مورد علاقه تان در دوره های شبانه، غیرانتفاعی و پیام نور شهرتان را در مقایسه با رشته های دوره روزانه دیگر شهرهای دور در اولویت قرار دهید. شهری را که نمی توانید به آنجا بروید، انتخاب نکنید؛ چون چهار سال، دوران کوتاهی نیست و ممکن است که با این گونه انتخاب ها، دچار افت تحصیلی، افسردگی و ... شوید؛ از طرف دیگر، رشته های شبانه یا غیرانتفاعی را از شهر خود یا شهرهای هم جوار انتخاب کنید؛ زیرا معمولاً امکانات خوابگاهی در دانشگاه هایی که رشته شبانه یا غیرانتفاعی دارند، وجود ندارد و سهمیه اختصاص یافته این رشته ها نیز برای شما بیشتر است. همچنین، داوطلبانی که از خانواده های کم درآمد هستند، به نرخ شهریه های رشته های شبانه و پیام نور که در دفترچه راهنمای انتخاب رشته درج شده است توجه نمایند؛ البته این موضوع را هم در نظر داشته باشید که بخشی از شهریه را دانشگاه ها به صورت وام در اختیار دانشجویان خود قرار می دهند.
- در برخی از رشته ها، پذیرش تنها از یک جنس و در برخی از رشته ها در هر دو جنس انجام می شود و در بعضی از رشته ها هم یک جنس از سهم ویژه ای برخوردار است؛ مثلاً بهداشت خانواده برای دختران، رشته مناسبی است، اما دامپزشکی برای این جنس شاید رشته مطلوبی نباشد؛ پس حتماً دقت نمایید تا رشته هایی را انتخاب کنید که اولاً از نظر جنسیتی مجاز به انتخاب آن رشته ها باشید و دوم اینکه آن رشته ها با روحیه و ویژگی های جنسیتی و روحی شما سازگار باشد.
- اگر می خواهید در آینده از طریق رشته تحصیلی خود کسب درآمد کنید، حتماً رشته های پردرآمد و مورد نیاز جامعه را انتخاب نمایید، و اگر ادامه تحصیل و کسب درآمد از این راه، تنها امکان و سرمایه شغلی شماست، در صورت پذیرفته نشدن در این گونه رشته ها، می توانید برای قبولی در رشته مطلوب خود، یک سال صبر کنید. انجام این کار، بهتر از آن است که امسال، رشته ای را انتخاب کنید که در آینده نتوانید استفاده لازم را از آن ببرید. در مورد وضعیت شغلی رشته های متفاوت نیز با افراد متخصص، گروه ها و سازمان های مختلف مشورت کنید و در این زمینه، به یک شخص یا سازمان اکتفا ننمایید.
- در هنگام انتخاب رشته، حتماً علایق فردی، توانایی ها و امکانات و محدودیت ها و نظرات والدینتان را جویا شوید و از انتخاب های نهایی تان آنها را نیز مطلع نمایید.
مراحل انتخاب رشته:
- توجه به جنسیت و گروه آزمایشی.
- توجه به سهمیه و منطقه.
- تعیین ظرفیت پذیرش با توجه به سهمیه و منطقه.
- گرایش به انتخاب رشته هایی از زیر گروه هایی که به رتبه پایین نیاز دارند.
- انتخاب 15 درصد بالا (پلکان بالا)، 70 درصد متناسب با رشته و 15 درصد پایین (پلکان پایین).
- رعایت الگوی انتخاب رشته.
- رعایت ترجیح رشته بر دانشگاه.